یک ساختمان بتن آرمه درجا معمولاً از اتصال یکپارچه ستون‌ها و کف‌های بتنی آرمه تشکیل شده است. کف‌های ساختمان هم نیز از مجموعه پیوسته دال‌ها و تیرآهن‌ها ساخته می‌شوند. به طور کلی دال‌ها سیستم‌های سازه‌ای افقی یا نزدیک به آن هستند که ضخامتشان در برابر دو بُعد طول و عرض ناچیز می‌باشد و برای انتقال بار در یک یا دو جهت مورد استفاده قرار می‌گیرند. در موارد اندکی که فاصله بین ستون‌ها زیاد نباشد، معمولاً تیرآهن‌های فرعی حذف می‌شوند. در این حالت سیستم کف تنها متشکل از تیرهای اصلی بین ستون‌ها و دال خواهد بود. گاهی حتی تیرهای اصلی نیز حذف می‌گردند و دال مستقیماً به ستون‌ها مُتکی می‌گردد.
دال بتنی یک عضو سازه‌ای در ساختمان‌های امروزی است. دال‌های افقی بتنی مسلح، معمولاً دارای ضخامتی بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بوده و عمدتاً در سقف طبقات به کار برده می‌شوند، از دال‌های نازک‌تر نیز به عنوان سنگ فرش استفاده می‌گردد.
کاربرد دال بتنی در ساختمان‌سازی
دال‌های بتنی آرمه از جمله مهمترین اعضای بتن آرمه به حساب می‌آیند. دال‌ها سیستم‌های افقی یا نزدیک به آن هستند که ضخامت آن‌ها در برابر طول و عرض آن‌ها ناچیز می‌باشد. دال‌ها بسته به شرایط هندسی تکیه‌گاه‌ها و بارگذاری، بار را در یک یا دو جهت انتقال می‌دهند. دال‌های بتن آرمه می‌توانند در ترکیب با تیرآهن و یا بدون آن مورد استفاده قرار بگیرند و در ساختمان‌ها علاوه بر تحمل بارهای قائم، در اکثر مواقع وظیفه ایجاد یک کف صلب و توزیع نیروهای جانبی بین اعضای باربر جانبی را نیز بعهده دارند.
نقاط ضعف دال‌ها به ویژه دال‌هایی که در آن‌ها از تیرآهن استفاده نمی‌شود، اتصالات آن‌ها به ستون‌ها است. اتصالات دال‌ها از حساس‌ترین نقاط سازه‌های متشکل از دال است. در محل اتصال دال به ستون، توزیع پیچیده‌ای از تنش‌ها وجود دارد، که بررسی این اتصالات را با پیچیدگی‌هایی همراه می‌سازد. این پیچیدگی با اضافه شدن لنگرهایی ناشی از بارهای جانبی و یا بارهای ثِقلی نامتقارن افزایش می‌یابد.
از آنجا که اتصالات در اعضای بتن آرمه به ویژه در هنگام وقوع بارهای جانبی نقش بسیار مهم و کلیدی در سازه‌ها بر عهده دارند. لذا توجه به آن‌ها سبب یک طراحی قابل اطمینان خواهد شد.
انواع دال‌های بتنی آرمه
در یک تقسیم بندی کلی از نظر باربری، می‌توان دال‌های بتن آرمه را به دو دسته تقسیم کرد: دال‌های یک طرفه و دال‌های دوطرفه گویند.
در مواقعی که دال تنها در یک راستا دارای تکیه گاه باشد و یا طول دهانه بزرگ‌تر، بیش از دو برابر طول دهانه کوچکتر باشد. این دال عملاً یکطرفه خواهد بود و عملکردی مانند یک تیرآهن بسیار عریض را خواهد داشت. علاوه بر این می‌توان به کف‌های ساخته شده از تیرچه نیز اشاره نمود. در هنگام باربری تغییر شکل این دال‌ها بیشتر به صورت انحناء در یک جهت خواهد بود. در مواردی غیر از موارد فوق، سیستم دال، دو طرفه به حساب می‌آید. انتقال بار به صورت دو طرفه سبب خواهد شد که از میزان لَنگر در یک جهت خاص کاسته شود و در نتیجه به طراحی عضوی ظریف‌تر با میزان آرماتور کمتر منتهی شود.
نوع طراحی دال‌های بتنی
برای افزایش نسبت به مقاومت به وزن دال‌ها تعدادی روش طراحی وجود دارد. در همه این طرح‌ها، سطح بالایی دال به صورت مسطح و صاف بوده و سطح پایینی نیز به حالت‌های زیر ساخته می‌شوند.
- موجدار: که برای ساختن آن معمولاً بتن را در یک سینی فولادی موجدار می‌ریزند. در این نوع از دال مقاومت و خَمش در مقابل وزن خود دال مقدار مناسبی دارد. دال موجدار را در یک جهت کوتاه و از سمتی به سمت دیگر استفاده می‌کنند.
- دال دندانه‌ای (یکطرفه): که مقاومت قابل توجهی در یک جهت دارد.
- دال کلوچه‌ای (دوطرفه): که در هر دو جهت، دارای مقاومت بالایی است.
طراحی آرماتورها
- در دال‌های یکطرفه لنگر مقاوم تقویتی تنها در جهت کوتاه لازم است، زیرا لنگر در محور کوتاه آنچنان دارای مقدار کمی است که می‌توان از آن صرف نظر نمود. در صورتی که نسبت طول جهت بلند دال به جهت کوتاه‌تر، بیشتر از ۳ باشد می‌توان دال را به صورت یکطرفه در نظر گرفت.
- اما در دال‌های دوطرفه، در هر دو جهت، به لنگر مقاوم تقویتی نیاز است. اگر نسبت طول جهت بلند به کوتاه کوچکتر از ۳ باشد آن‌گاه باید لنگر هر دو جهت را در طراحی بررسی نمایید.
در جدول زیر سؤالات پُرتکرار کاربران از انواع دال‌ها را برای شما عزیزان قرار داده‌ایم:
| سؤالات | توضیحات |
|---|---|
| دال بتنی چیست؟ | به طور کلی دال‌ها سیستم‌های سازه‌ای افقی یا نزدیک به آن هستند که ضخامتشان در برابر دو بعد طول و عرض ناچیز می‌باشد و برای انتقال بار در یک یا دو جهت مورد استفاده قرار می‌گیرند. |
| دال بتنی آرمه چند نوع دارد؟ | در یک تقسیم‌بندی کلی از نظر باربری ، می‌توان دال‌های بتن آرمه را به دو دسته تقسیم کرد: دال‌های یکطرفه و دال‌های دوطرفه |
| دال بتنی مجوف چیست؟ | نوع دیگری از دال‌ها نیز وجود دارد که در آن‌ها برای کاهش وزن جسم دال ، در بعضی قسمت‌های آن حفره‌هایی در داخل دال ایجاد می‌کنند که دال مجوف نامیده می‌شوند. |
| دال مجوف چند نوع دارد؟ | از انواع دال مجوف می‌توان به دال دوطرفه با تیر و دال تخت اشاره کرد. |
سخن پایانی
یک ساختمان بتن آرمه درجا معمولاً از اتصال یکپارچه ستون‌ها و کف‌های بتنی آرمه تشکیل شده است. شما چقدر با دال‌های بتنی آشناییت دارید؟ نظرات، تجربیات و پیشنهادات خود را در قسمت دیدگاه با ما به اِشتراک بگذارید.
شما کانال تلگرام هم دارین؟
سلام
خیر. از طریق واتساپ در ارتباط باشید.
سلام
دال بتنی را چه قیمت هست؟ با تخفیف
خیلی ممنونم. سایتتون فوق‌العاده هست. بسیار با بیان ساده و بدون کلیشه توضیح دادی..
در یک تقسیم‌بندی کلی از نظر باربری ، می‌توان دال‌های بتن آرمه را به دو دسته تقسیم کرد: دال‌های یکطرفه و دال‌های دوطرفه